E-posta 15.10.2009'de eklendi.

Dünya üzerinde 171 milyon diyabet hastası olduğu tahmin ediliyor. Bu rakamın 2030 yılında 366 milyona ulaşması bekleniyor.

Dİyabet, halk arasında bilinen adıyla şeker hastalığı toplumda giderek daha da yaygınlaşıyor. Anadolu Sağlık Merkezi'nden Endokrinoloji, Metabolizma Hastalıkları ve Diyabet Uzmanı Dr.Özay Tiryakioğlu, 14 - 21 Kasım Dünya Diyabet Haftası nedeniyle bilgi verdi. Diyabet; küçük ve büyük damar hasarlarına bağlı komplikasyonlara neden olan, temelde kan şekeri yüksekliği ile tanımlanan bir hastalıktır.

GÖRÜLME SIKLIĞI NEDİR?
Dünya üzerinde halen 171 milyon diyabetik hastanın varolduğu tahmin edilmektedir. Ancak, yanlış ve aşırı beslenme ve gündelik hayatta hareketsizlik gibi kolaylaştırıcı etkenlerden dolayı sürekli artmakta olan obezite yani 'şişmanlık' nedeniyle bu rakamın 2030 yılında 366 milyona ulaşacağı tahmin edilmektedir.

Ülkemiz için de durum pek farklılık göstermemektedir. Son yapılan toplum taramaları halen ülke nüfusumuzun yüzde 7.2'sinde diyabet, yüzde 6.7'sinde ise en az diyabet kadar önemli olan ve bu gün için diyabete doğru gidişin engellenebilir bir evresi olarak kabul edilen 'glukoz tolerans bozukluğu'nun bulunduğunu ortaya koymuştur. Yani kabaca bir rakam vermek gerekirse her 10 kişiden biri ya diyabet hastası ya da ileride diyabet olma riski ile karşı karşıyadır.



DİYABET ÇEŞİTLERİ
Tİp 1 dİyabet: Tip1 diyabet; yani 'çocukluk çağında başlangıç gösteren diyabet' genelde çocuk ve genç erişkinlik döneminde, hemen hemen tamamında 40 yaş öncesinde başlar. Çoğunlukla altta yatan neden mutlak insülin eksikliği ile sonuçlanan; pankreasta insülin salgısından sorumlu olan beta hücrelerine ya da insülinin bizzat kendisine yönelik gelişmiş olan 'otoimmun' denilen bir çeşit reaksiyondur. Özetle nedeni bu gün için açıklanamaz bir şekilde vücut kendisine ait bir organı, bir hücreyi ve bir hormonu yabancı olarak algılamakta ve onu yok etmeye yönelik iltihabi bir reaksiyon başlatmaktadır. Bu reaksiyon ve yıkım sonrası beta hücrelerinin sayısı azalmakta, insülin salgısı azalmakta ve tip 1 diyabet ortaya çıkmaktadır.

Tİp 2 dİyabet: Tip 2 diyabet; yani 'erişkin tipi diyabet' genelde 40 yaşından sonra başlayan, hastaların çoğunda (yüzde 80-90) aşırı kilonun varlığı ile özellenen, temelde varolan insüline karşı gelişmiş hedef organ (kas, karaciğer ve yağ dokusu) direnci nedeniyle insülinin etkisiz kalması sonucu oluşan, en sık rastlanan diyabet tipidir. Tip 2 diyabetli hastaların 1.dereceden akrabalarında diyabet öyküsü sıklıkla vardır. Yani kalıtsal yönü ağır basan bir hastalıktır. Bu tip diyabet; insülin direncine neden olan kolaylaştırıcı risk faktörleri ortadan kaldırıldığında (örneğin hasta ideal kilosuna kadar zayıflatıldığında) büyük ölçüde engellenebilmektedir. Tip 2 diyabet özellikle büyük damarlarda oluşturduğu makrovasküler hasarlarla damar sertliği; yani 'ateroskleroz' ve buna bağlı ölümlerin tüm dünya üzerindeki önde gelen nedenlerinden birisidir. Tedavisinde hastadan hastaya farklılık göstermekle birlikte; insülin direncini azaltan ilaçlar, insülin salgılanmasını uyaran ilaçlar, hastalığın ilerleyen dönemlerinde bu ilaçlara ilave olarak ya da tek başına insülin tedavisi kullanılır.